Олон Улсын Тахь Групп (ITG) нь Говийн их ДЦГ-ын А хэсгийн нутаг дэвсгэрт байрлах хилийн боомтыг нээх, зам барихын эсрэг ховор амьтдын өлгий нутгийг хамгаалах Монгол улсын иргэдийн байр суурийг дэмжиж байна.
Энэ талаар дэлгэрэнгүйг эндээс уншина уу
Монгол хэлээр Тахь гэж нэрлэгддэг монгол адуу 1960-аад оны сүүлчээр байгальд устсан. Говь цөлийн бүсийн бэлгэдэл болсон энэ зэрлэг адуунаас ердөө арван хоёр бодгаль амьтны хүрээлэнд үлджээ. Энэ зүйл нь олзлогдон хагас байгалийн нөхцөлд буюу том хашаанд тэжээгдэн үлдсэн. Хустайн байгалийн цогцолборт газар болон Зүүнгарын говийн тусгай хамгаалалттай газар нутагт тахийг байгальд нутагшуулах анхны төслүүдийг 1992 онд Монгол Улсын хэмжээнд хэрэгжүүлж эхэлсэн. Говь Алтай аймагт хэрэгжиж буй уг төслийг 25 жилийн турш ОУТГ туршлага, санхүүжилтээр дэмжин ажиллаж байна. Хагас байгалийн болон байгалийн нөхцөлд тахийг хамгаалах төслийн сүлжээг бий болгох зорилгоор Монгол, Хятад, Казахстан, Орос, Унгар, Чех, Франц, Испани, Швейцарь зэрэг улсын төслийн менежер, судлаачдын оролцоотойгоор 2024 оны есдүгээр сарын 23-26-ны хооронд Хустайн байгалийн цогцолборт газарт зөвлөгөөн зохион байгууллаа. Уулзалтын төгсгөлд ОУТГ-ийн Ерөнхийлөгч тахь хамгааллын бүхий л төслүүдийг олон улсын хэмжээнд зохицуулахад идэвхтэй дэмжлэг үзүүлэхээ амлав.
Зураг дээр Great Gobi B & Numrug багийг харуулжээ.
9-р сард ОУТГ-ын ерөнхийлөгч Райнхард Шнидриг ГИДЦГ-ын “Б” хэсгийн Тахийн талд зочилж, тогтвортой эко аялал жуулчлал, ноолуур ашиглалтын чиглэлээр ОУТГ-ын хэрэгжүүлж буй төслүүдийн талаар Хамгаалалтын захиргааны захирал, байгаль хамгаалагчид болон ОУТГ багийнхантай газар дээр нь хэлэлцэн, тахийн мониторингад хамтран оролцлоо. Уудам тал нутгаар аялсаны дараа тэр: “Алтан өнгөөр шаргалтах намрын нэгэн өдөр 250 орчим тахь, зуу зуугаар давхих тахийн сүрэг харах нь сэтгэл догдлом!” гэжээ.
2024 оны 10-р сарын 3-ны өдөр Олон Улсын Тахь Группын ерөнхийлөгч, Др. Райнхард Шнидриг Монгол Улсын Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн сайд С. Одонтуяатай уулзаж, Тахь хэмээн нэрлэгдэх Пржевальскийн адууг Монголын Зүүнгарын говьд амжилттай сэргээн нутагшуулсан талаар мэдээллээ. Мөн Монголын говийн зургаан тусгай хамгаалалттай газар нутгийг ЮНЕСКО-ийн Дэлхийн Байгалийн өвд нэр дэвшүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх төслийн талаар хэлэлцэв.
ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн байгалийн өвд бүртгэгдсэн газрууд бол биологийн олон янз байдал, экосистем, геологи болон онгон зэрлэг байгаль бүхий үзэсгэлэнтэй газар нутаг, ба дэлхийд цорын ганц, давтагдашгүй газрууд юм. Олон улсын тахь групп (ОУТГ) нь Михайл Сукковын сан, Монголын шувуу хамгаалах төв, Норвегийн Хэрэглээний Шинжлэх Ухааны Их Сургуультай хамтран 2023 онд Монголын говийн нийт 83’000 км2 талбай бүхий зургаан тусгай хамгаалалттай газрын сүлжээг хамруулан нэр дэвшүүлэхэд бэлтгэх төслийг эхлүүлээд байна. Олон улсын түвшинд тод томруун харагдахуйц энэ төслийг дэмжих зорилгоор ОУТГ-ын Ерөнхийлөгч Райнхард Шнидриг, ОУТГ-ын Монгол дахь Төлөөлөгчийн газрын Гүйцэтгэх захирал Жамьяндоржийн Батсүх нар НҮБ-ын Монгол дахь Суурин зохицуулагч н. Тапан Мишратай 2024 оны 10-р сарын 3-ны өдөр Улаанбаатар хотноо уулзав.
Лена Михлер 2024 оны 6-р сараас эхлэн Европ дахь ОУТГ-ын захирлаар ажиллаж байна.
Тэрээр ОУТГ-ийн менежментийн үүрэгт ажлуудыг хариуцахын зэрэгцээ нийгэм, эдийн засгийн төслөө үргэлжлүүлсээр байна. Лена Михлер ОУТГ-ын төв оффис болон Монгол дахь ОУТГ-ын Төлөөлөгчийн Газар хоорондын ажлыг зохицуулдаг.
ГИДЦГ Б хэсгийн 3 өөр газарт, 6 эр бусад нь эм нийт 12 хар сүүлт гөрөөс барьж нарны эрчим хүчээр ажилладаг GPS зүүлээ. Ингэснээр тусгай хамгаалалттай газрын тэгш тал нутаг дахь энэхүү гоёмсог гөрөөсний талаархи шаардлагатай мэдээлэл, өгөгдлийг ГИДЦГ Б хэсэгт цуглуулж өгөх юм.
Төслийг дараах байгууллагууд дэмжиж байна:
4-р сарын 19-нд Говийн их дархан цаазат газрын Б-д 2024 оны анхны Тахийн унага төрсөн мэдээг дуулгахдаа баяртай байна! Амжилттай сэргээн нутагшуулж, тахь дахин зэрлэгшиж буй тул нялх унагыг зөвхөн холоос буюу дурангаар л харж байгаа.
Энэ жил Говийн Б-гийн бэлчээр маш сайн, шим тэжээлтэй болохоор Тахь маань сайн байгаа. Байгаль хамгаалагчдын ажигласнаар 60-70-аад хээлтэй гүү бий: энэ жил дахиад олон унагатай болно!
Зургийг: Аагий (Altansukh Nanjid)
ОУТГ-д тулгарч буй сорилт, асуудал нь ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвд бүртгүүлэх өргөдөл гаргахаас эхлээд зэрлэг болон тэжээвэр амьтдын эрүүл мэндэд хяналт тавих, байгаль хамгаалагчдыг сургах, төрөл бүрийн судалгааны төслүүд хүртэл өргөн хүрээг хамардаг. Говийн Б-д өрнөж буй үйл явдлыг Тахийн Мэдээний сүүлийн дугаараас уншина уу.
Энэ жилийн ОУТГ-ын семинар “Шинэ стратеги” уриан дор болж өнгөрлөө. Хурлыг Швейцарийн Винтертур хотын Брудерхаус байгалийн цогцолбор дахь “Амьтны ертөнц” ордонд зохион байгуулав. Монголын Байгаль Орчин, Аялал Жуулчлалын Яам (БОАЖЯ)-ны хоёр оролцогч, Говийн их дархан цаазат газрын Б хэсгийн захирал, ОУТГ-ын Монгол дахь төлөөлөгчийн газрын гүйцэтгэх захирал нарын бүрэлдэхүүнтэй Монголын төлөөлөгчид хүрэлцэн ирлээ. ОУТГ-ын удирдах зөвлөлийн гишүүд мөн Франкфуртын Амьтан судлалын нийгэмлэг, түнш амьтны хүрээлэнгүүд (Нюренберг, Берлин), Ханнс-Зайделийн сангийн оролцогчдыг угтан авлаа. Гурав хоногийн хугацаанд, тусгай хамгаалалттай газар нутгийн менежмент, байгаль орчин, нийгмийн тулгамдсан асуудал, эрүүл мэндийн нэгдмэл хандлага, тахийн цаашдын менежментийн талаархи Говийн Б-гийн шинэ стратегийг хэлэлцэв. Винтертурт шинэ санаа төрж, хэрэгжиж буй үйл ажиллагааг үнэлж, улам гүнзгийрүүлж, Тахь бидний нүүрэнд инээмсэглэл тодрууллаа. Одоогийн байдлаар энэхүү өвөрмөц зүйлээс 260 орчим нь говь тал нутгаар бэлчиж байгаа билээ.
