Говийн Б цасаар хучигдлаа

Хөх (саарал) тэнгэр, нэвсийтэл орсон их цас бүхий гайхалтай зургууд нь энэ нутгийн хүмүүс болоод зэрлэг амьтдын хувьд томхон сорилтын сануулга болдог. Энэ хүйтэнд Тахь, өвс олж идэхийн тулд цасанд хучигдсан нутгийг зам мөрөө алдалгүй туулах хэрэгтэй болно.

Бас байгаль хамгаалагчид Говиор явж, зэрлэг амьтад, ялангуяа тахь ямар байдалтай байгааг ажиглаж мэдэхээр чадлаараа хичээнэ. Тахийн сүргийг харж хянаж, шаардлагатай үед өвс тэжээл тавьж өгөхийн тулд сайн машин болон өвс тэжээлийн нөөцтэй байх нь маш чухал. Энэхүү чухал ажлыг Та дэмжихийг хүсвэл.

Ноолуур бидний ирээдүй

Говийн Их Дархан Цаазат Газрын Б хэсгийн экосистем нь зөвхөн үнэт болон ховордож буй амьтан, ургамлын амьдрах орчиноор хязгаарлагдахгүй. Нүүдэлчид олон зууны турш дархан цаазат газрын хойд урд замыг байнга ашигласаар ирсэн. Говийн Их Дархан Цаазат Газрын Б хэсгийн экосистем нь шим мандлын нөөц газрын экологийг хамгаалах сонирхлыг нутгийн хүн амын уламжлалтай уялдуулах зорилт тавьж буй.

I2022 оны аравдугаар сард, загварын компани, утас үйлдвэрлэгчдэд самнасан ноос шууд борлуулах зорилгоор орон нутгийн “Хөвчийн цагаан сорт” хоршоог байгуулжээ. Үүний дүнд малчид шууд орлого олохын зэрэгцээ малын чанарт анхаарснаар малын тоо толгойг бууруулж, зэрлэг амьтдын амьдралд үзүүлэх дарамтыг бууруулах учиртай.

Жилийн дараа 2023 оны 10 дугаар сард болсон “Хөвчийн цагаан сорт”хоршооны уулзалтад 45 малчин цуглаж, төслийн зөвлөх орон нутгийн хоршооны ноолуурын лабораторийн шинжилгээний дүн болон ноолуурын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулав.

Хангалттай хөрөнгө бий болгохын тулд гишүүн бүр нэг кг ноолуурыг нийтийн санд өгөхөөр тохирсон. Өнгөрсөн жил „Edelziege“ компанид 100 кг, “Талын адуу” ХХК-д 356 кг ноолуур борлуулсан байна.

“Edelziege” компанийхан Говийн Их Дархан Цаазат Газрын Б хэсэгт нутгийн ноолуураар үйлдвэрлэсэн малгай, бээлий авч очжээ. Малчдад тэдгээр бүтээгдэхүүн маш их сэтгэгдэл төрүүлсэн ба хоёр малгай, нэг хос бээлий зэргийг гишүүдэд сугалаагаар бэлэглэжээ.

Байгаль дэлхийгээ хайрлагч Стефан Зигфридийн гэгээн дурсгалд

Стефан Зигфрид 2023 оны 10-р сарын 9-нд биднийг орхин одлоо. Олон улсын Тахь групп түүний гэр бүлийнхэнтэй санаа сэтгэлээр хамт байж эелдэг, үнэнч анд нөхөрөө алдсанд эмгэнэн гашуудаж байна.

Стефан, ОУТГ-ийг хамтран үүсгэн байгуулагчийн хүүгийн хувьд Монголд Тахь сэргээн нутагшуулахад ихээхэн санаа тавьж ирсэн ба ерөнхийлөгчөөр нь ажиллаж байсан Жан-Пьер, Соня Зигфридийн сантай хамтран дэмжлэг үзүүлж байв. Зургаан жилийн өмнө тэрээр өөрийн эцэг эх Жан-Пьер, Соня Зигфрид нарын төсөл хэрэгжүүлж буй Монгол улсад зочлон ирсэн билээ. Тэр “аавынхаа тахь”-ийг хараад баяртай байсны зэрэгцээ ургамал болон бусад зэрлэг амьтад, ялангуяа хайртай шувуудаа ч адилхан сонирхож байв.

Байгалийг төдийгүй тэр нутгийн хүмүүсийг хайрлах энэхүү хайр нь түүнийг Монгол оронтой ойртон нөхөрлөхөд хялбар болгосон. Байгаль хамгаалагчид, нүүдэлчдийн түүх түүнд урам зориг өгснөөр барахгүй олон олон аялалынхаа тухай, амьтантай тааралдсан тухайгаа нүд нь сэргэн ярихад тэдэнд ч урам зориг төрсөн билээ.

Стефан, таны өөдрөг, урам зоригтой, хөгжилтэй хэрнээ хэрсүү зан чанар бидний сэтгэлд үргэлж оршиж, Монгол дахь ажил үйлсэд маань дэм болсоор байх болно. Баярлалаа Стефан, амгалан нойрсоорой!

Монгол Улсад аялахад таатай

Аялал жуулчлалын мэдээллийн тэргүүлэгч „Lonely Planet“ өргөн уудам газар нутаг, адал явдал, соёлыг сонирхон эрэлхийлэгч хэн бүхний аялахад хамгийн тааламжтай орны нэгээр Монгол Улсыг нэрлэжээ.

Мөн энэ үеэр Монгол Улсын Улаанбаатар хотноо Олон Улсын Аялал Жуулчлалын үзэсгэлэн (ITM) 2023 зохион байгуулагдлаа. ОУТГ-ын Монгол дахь Төлөөлөгчийн Газар энэхүү үзэсгэлэнд оролцож, Монгол орны баруун өмнөд хэсэгт орших гайхалтай байгалийн тогтоц, өвөрмөц амьтан, ургамал бүхий аялах газар болох Говийн Б-г танилцууллаа. Lonely Planets-ийн тодорхойлсноор энэ бол олж мэдэх зүйл ихтэй газар юм.

“ГОВИЙН ГАЙХАМШИГТ 6” ХӨТӨЛБӨРИЙН ДОЛДУГААР УУЛЗАЛТ, ЗӨВЛӨГӨӨН

“Говийн гайхамшигт-6” хөтөлбөрт оролцогч талуудын Шугаман дэд бүтцийг байгальд ээлтэй аргаар төлөвлөн хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд зохион байгуулсан “Зэрэгцэн амьдаръя” сэдэвт VII дугаар уулзалт зөвлөлгөөн Говь-Алтай аймгийн Хөхморьт суманд 2023 оны 10 дугаар сарын 07-08 ны өдрүүдэд боллоо. Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн (WWF) санаачилсан энэхүү арга хэмжээг Говь-Алтай аймгийн засаг даргын тамгын газар, Говь-Алтай аймгийн БОАЖГ, Монгол элсний УТХГ хамтран зохион байгуулсан бөгөөд Шинжлэх Ухааны Академи, Баянхонгор, Завхан, Ховд аймгийн БОАЖГ, ГИДЦГ-ын “А” болон “Б” хэсгийн хамгаалалтын захиргаа, Хустайн байгалийн цогцолбор газар, Их Богдын УТХГ, Хүйсийн говь-Цэцэг нуурын сав газрын захиргаа, Хар нуур Ховд голын сав газар, KFW төсөл, АУЭХС зэрэг байгууллагууд оролцож, нүүдлийн зэрлэг амьтдын амьдрах орчинд нийцүүлэн амьтдад зориулсан гарц, холбогдох стандарт MNS 6735:2018-ыг байгуулан хэрэгжүүлэх тухай сонирхолтой илтгэл сонсож, амьтдын амьдрах орчинд шугаман дэд бүтцээс үзүүлж буй нөлөөлөл, хэтийн чиг хандлагын талаар хэлэлцлээ.

Зэрлэг ан амьтдын судалгаа

9-р сарын эхээр Хонин ус баянбүрдэд П.Сувд, Г.Дагвасүрэн, Пенолофа нар 90 орчим тахь, 600 орчим хулан харжээ. Намрын улиралд Тахийн азарга адуу олноор цугларан нэгэн их сүрэг болдог нь зураг дээрээс харагдаж байна.

Дэлхийн өвд нэр дэвшүүлэх ажиллагаа

Монголын говь цөл нутаг үнэхээр гайхамшигтай. Нэн чухал, ховор амьтан ургамалын өлгий болсон энэхүү нутаг нь элсэн цөл газрын хэлбэр, шинжийг бүрэн илтгэн харуулах асар уудам төлөөлөл юм. Монголын өмнөд Говийг Цөл нутгийн ангиллаар нэр дэвшүүлэхэд Монгол Улсын Засгийн газрыг дэмжин ажиллаж буй төслийн багийнхан Говийн Б дархан цаазат газраар танилцах аялал хийлээ.
Монгол Улсын Засгийн газар, дараахь санал болгосон газруудыг Дэлхийн Өвд нэр дэвшүүлэхийг дэмжих шийдвэр гаргасан байна. Үүнд, ГИДЦГ “А” нь Ээж хайрханы байгалийн дурсгалт газрын хамтаар, ГИДЦГ “Б” нь Алаг Хайрханы хамт, мөн ГБДЦГ-ын “А”, “Б” хэсгүүд багтсан бөгөөд нийт 82’000 гаруй км2 талбайг хамарчээ.

Зэрлэг амьтдын судалгаа Монголруу хөтлөв

Learning Wild: Эмили Кисон (Equine International) болон Бонни Миланд (Touching Wild), мөн ОУТГ, ГИДЦГазрын Б хэсгийн Далайцэрэн Сүхбаатар, Рейнхард Шнидриг, Дагвасүрэн нарын хамтарсан багийнхан Говийн Б-д гайхалтай аялал хийж, насан туршид ховор тохиох туршлага хуримтлуулав. Эмили Кисон аяллынхаа талаар:
“Зэрлэг амьтдыг судлах баг Говийн В-д очсон нь миний бүх хүлээлтээс давсан аялал боллоо. Говийн Б ДЦГ-ын ажилтнууд болон хөтөч нар гойд зочломтгой байсан бөгөөд бидний ихэнх нь урьд өмнө хэзээ ч үзэж байгаагүй огт өөр байгаль, соёлыг хүлээн авч буйгаа тэр даруй мэдэрсэн. Тус газар нутгаар явж, зэрлэг ан амьтдын талаар судлах бидний хүсэл зорилгыг биелүүлэхийн тулд ажилтнууд хичнээн их зүйл хийхэд бэлэн байгааг хараад би бүр санаа зовсон. Энэхүү нэгж нь өөрөө сурах судлах боломжоор хангаж өгөх суурь бааз болсон төгс газар юм. Багийн гишүүд маань үүр цайхын өмнө босч аль нэг баянбүрдэд ан амьтдыг ажиглахаар очих, эсвэл байрандаа үлдээд гэрийнхээ ая тухтай орчинд байгалийн үзэсгэлэнг харах мэтээр Говийн гайхамшгийг хүссэнээрээ харж бишрэх хязгааргүй боломжтой байлаа.” гэжээ.